Thế giới cần nhiều loại năng lực để phát triển

Có một điều rõ ràng rằng thế giới này cần có đủ loại người với đủ loại tài năng và kỹ năng để có thể phát triển, nhìn hẹp hơn là 1 đất nước, hẹp hơn nữa là 1 doanh nghiệp. Chúng ta không thể đòi hỏi cả 1 tổ chức chỉ toàn những kỹ sư thượng hạng mà không có ai có khả năng ăn nói, không ai có khả năng bán hàng, marketing, kế toán, pháp lý… mà doanh nghiệp đó có thể phát triển. Thực tế, với ví dụ đó thì nó đâu đó vẫn có thể phát triển, nhưng sẽ bị thâu tóm bởi 1 công ty khác!

Tạo hóa cho chúng ta những năng lực tiềm ẩn, nhưng mỗi người bình thường chỉ có thể sở hữu một vài năng lực nổi trội trong số đó. Rất rất hiếm hoi có ai đó trở nên “toàn diện” theo cách như các thiên tài trên thế giới tự cổ chí kim đã làm được, những thiên tài như Leonardo Da Vinci, hay Michelangelo, Pythagoras, hay Elon Musk, Jeff Bezos… thực sự không nằm trong tầm với của hầu hết chúng ta.

Nếu một bạn nhỏ nào đó với tài năng toán học xuất sắc, có lẽ khả năng bạn này sẽ hơi ngây dại với đời, dễ dàng để người khác dẫn dụ vào suy nghĩ của người khác, bạn đó có thể bị thiếu hụt kỹ năng sống, năng lực thấu cảm giữa người – người. Hay một ai đó có tài ăn nói sáng tạo thì cũng có thể đâu đó khó mà bộc lộ được năng khiếu toán học, thường xuyên gặp khó khăn khi phải tư duy logic trong nhiều bước, chơi cờ có thể không giỏi, chi tiết nhỏ thiếu kiên nhẫn. Năng khiếu âm nhạc, hội họa cũng hiếm khi đi cùng với một tư duy sắc bén về logic học.

Tới đây, tôi chợt nhớ tới 1 trường hợp người Mỹ, một người từng học guitar ở mức độ amateur tới gần 40 tuổi vẫn chỉ tự đánh tưng tưng cho vui. Nhưng sau 1 tai nạn tổn thương nặng não trái, bác sỹ chẩn đoán khó hồi phục, thậm chí mất trí nhớ. Sau đó, người này hồi phục lại một cách lạ thường, trí nhớ hoàn toàn bình thường và bỗng dưng trong 1 ngày đẹp trời sau đó, tới nhà họ hàng chơi, thấy cây đàn piano thì tự ngồi xuống đánh từ 8h tối đến tận sáng hôm sau, mặc dù cuộc đời chưa từng học đàn. Chắc người VN một số người gọi là ma nhập, còn khoa học, có thể đưa ra giả định rằng thương tật nặng ở não trái của người này, có thể đã kích hoạt mạnh vùng não phải ở khu vực liên quan tới âm nhạc, khiến cho người này bỗng dưng nó năng khiếu thiên tài trong đàn piano. Ông này vẫn còn sống và đang là một trong những nghệ sĩ Piano rất ăn khách tại Mỹ, tôi thì quên tên rồi, chắc với keywords trên đây, ai đó tò mò vẫn có thể tìm được thông tin trên google.

Sự hạn chế của giáo dục hiện đại

Khi nói về giáo dục – hình minh họa dưới đây tóm tắt mức độ bất công mà nó có thể xảy ra một cách hoàn hảo. Thật ngu ngốc khi đánh giá mọi người bằng cùng một bộ số liệu mà không xem xét những điểm mạnh riêng của họ.

Mọi người nên được phép theo đuổi sở thích và phát triển thế mạnh của mình, và điều này nên bắt đầu từ trường học chứ không phải các khóa học phụ đạo, chương trình ngoại khóa, hay những lớp học đặc biệt. Chỉ vì chúng ta không xuất sắc trong một số lĩnh vực nhất định, chúng ta không nên cảm thấy thấp kém hoặc tồi tệ về bản thân. Sự khác biệt của chúng ta nên được tôn vinh và đón nhận chứ không phải bị bóp nghẹt.

Sir Richard Brandson nổi tiếng với tập đoàn Virgin và cuốn sách SCREW IT, LET’S DO IT cũng là một trong số nhiều người vĩ đại bị chứng khó đọc (dyslexia) đã thống kê riêng cả tỷ lệ những người nổi tiếng top đầu thế giới mắc chứng khó đọc, con số quả thực đáng ngạc nhiên, có tới 1/3 số chủ doanh nghiệp được chẩn đoán là hoặc có thể mắc chứng khó đọc, một tình trạng khó khăn trong học tập, làm giảm khả năng đọc, viết và đánh vần của một người. Đây cũng là tật từ nhỏ chứ không phải do trẻ lười biếng gây ra.

Chúng ta và con cái chúng ta cũng vậy, nó có thể thích làm game và tỏa sáng khi sáng tạo game. Nó có thể thích làm y tá chuyên chăm sóc trẻ sơ sinh vì tình yêu với những sinh linh bé bỏng. Nó có thể làm một người bảo vệ công lý tại tòa vì yêu công lý. Nó có thể muốn làm một cầu thủ bóng đá vì yêu thể thao. Nó có thể trở thành một họa sỹ ẩn dật vì không đam mê vật chất và chỉ thích sáng tác bay bổng…. Chúng ta có thể là bất kỳ thứ gì chúng ta muốn, mọi năng lực đều cần thiết để phát triển thế giới này.

Nếu có thể làm được gì cho con trẻ, phục vụ cho việc giáo dục tốt nhất thì tôi nghĩ đó là hãy cố gắng nhìn sâu vào bên trong năng lực của những đứa trẻ, tìm hiểu xem nó thực sự có năng lực gì, khơi gợi niềm đam mê, khích lệ động viên nó dũng cảm theo đuổi đam mê, cho phép chúng thật bại để học hỏi từ thất bại. Cho phép nó gặp nghịch cảnh và vượt qua nghịch cảnh bằng năng lực tự thân. Hãy dạy nó và chỉ dạy nó nhiều nhất về cách sống tự trọng, về đạo đức làm người và sự chân thật, đó mới là hành trang tốt nhất cha mẹ có thể trang bị cho trẻ khi chúng vào đời.

Tất cả chúng ta đều tỏa sáng hơn khi chúng ta được tự do làm những gì chúng ta yêu thích và khi chúng ta tìm thấy những tài năng độc đáo của mình. Bản thể chúng ta khác biệt, năng lực khác biệt, duy nhất chỉ có nền tảng nhân cách sống thiện lương chúng ta hãy cố gắng giữ cho con người và những đứa trẻ giống như nhau!

Bài viết Mỗi người đều là thiên tài theo cách riêng đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Nghĩa NB.

Sự bất tử lượng tử: Giải thích nhiều thế giới

Sự bất tử của lượng tử là một thí nghiệm tưởng tượng dựa trên Giải thích nhiều thế giới (MWI) của cơ học lượng tử, do nhà vật lý Hugh Everett III đề xuất vào năm 1957. MWI gợi ý rằng mỗi khi một sự kiện lượng tử xảy ra, vũ trụ lại chia thành nhiều nhánh, tạo ra các thực tại song song. Trong mỗi nhánh này, một kết quả khác nhau của sự kiện diễn ra. Do đó, có vô số vũ trụ song song với các phiên bản thay thế của chính chúng ta.

Theo sự bất tử lượng tử, khi một người (ý nói thân xác) chết trong một vũ trụ, ý thức của họ tiếp tục tồn tại ở một vũ trụ khác nơi họ sống sót sau sự kiện chết người đó. Khái niệm này ngụ ý rằng trải nghiệm chủ quan của chúng ta về cuộc sống là vĩnh cửu, khi ý thức của chúng ta chuyển tiếp liền mạch giữa các vũ trụ song song này. Nói tới đây, có thể nhiều người sẽ nghĩ tới bộ phim Cuộc chiến đa vũ trụ đình đám mới chiếu năm vừa rồi và chiếu lại vào năm nay. Quả thực, đó là một giả thuyết thú vị khi chúng ta liên hệ giữa vật lý lượng tử với Ý thức.

Ý thức trong một ý nghĩa cơ học nào đó chỉ đơn giản được hiểu là những tín hiệu sóng được hình thành từ sự tương tác giữa các chất hóa học trong cơ thể theo nhiều cơ chế phức tạp. Tuy nhiên, theo tôn giáo và theo góc nhìn của vật lý lượng tử nếu chúng ta thừa nhận rằng Cái “trống rỗng” vốn phải có trước “ý thức” và thể xác thì rất có khả năng chúng ta lại quay về với vật lý lượng tử để bàn về ý thức và thân xác.

Hiểu biết của con người về chính bản thể còn quá ít, cũng ít chẳng kém so với hiểu biết về vũ trụ. Có vẻ như một trong những cách khám phá vũ trụ là khám phá chính chiều sâu của mỗi bản thể. Giống như Hermes đúc kết quy luật tương ứng “trên như nào thì dưới như vậy và ngược lại”. Để hiểu được cái vô cùng lớn như vũ trụ thì nghiên cứu cái vô cùng nhỏ như lượng tử, chẳng phải thật sự là logic hay sao?

Vai trò của người quan sát trong cơ học lượng tử

Vai trò của người quan sát trong cơ học lượng tử càng làm phức tạp thêm mối quan hệ giữa ý thức và thực tại. Khi chúng ta quan sát mọi sự vật, hiện tượng bằng các giác quan thông thường, quả thật nếu chỉ đơn thuần là nhìn bằng suy nghĩ thường dùng chúng ta sẽ cho rằng người quan sát không đóng vai trò trong việc tồn tại của vật thể, ví dụ như cho dù có là bạn hay là tôi, cho dù nhìn ngang hay nhìn dọc thì cái cốc vẫn là cái cốc, cái bàn vẫn là cái bàn. Tuy nhiên, ở trên khía cạnh cổ điển này thôi, điều đó có vẻ như đã không thực sự đúng nếu như chúng ta nhìn nhận mọi thứ khác đi một chút, hãy thử dí sát mắt của một người vào một tờ giấy màu đen, bạn nghĩ xem, họ sẽ thấy gì? Sẽ chỉ là màu đen, đơn giản vậy thôi. Nhưng cũng người này, nếu để giấy đen ra xa, cách 1 thước, có lẽ câu trả lời đã khác. Đó là sự khác biệt của nhận thức khi thay đổi vị trí quan sát.

Từ khi thí nghiệm về lưỡng tính sóng hạt của Ánh sáng được chứng minh thì mọi thứ trở nên thú vị hơn rất nhiều, đặc biệt là vật lý lượng tử. Người quan sát trở thành một phần của nhận thức khách quan.

Theo diễn giải Copenhagen, một quan điểm được chấp nhận rộng rãi về cơ học lượng tử, các hạt tồn tại ở trạng thái chồng chất cho đến khi được quan sát. Sau khi được quan sát, hàm sóng sụp đổ và hạt đảm nhận một vị trí xác định. Cách giải thích này gợi ý rằng ý thức của chúng ta đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình thực tại. Điều này đúng trong thế giới trần tục chúng ta thấy. Hãy xem truyền thông đã làm gì với nhận thức của con người, chúng ta sẽ hiểu phần nào. Tuy nhiên, bài này chúng ta chỉ trao đổi về vật lý lượng tử và tính bất tử nên thôi, bỏ qua nhé.

Nếu ý thức của chúng ta ảnh hưởng đến hành vi của vũ trụ, nó sẽ đặt ra câu hỏi về bản chất của cái chết. Một số người cho rằng vai trò của người quan sát trong cơ học lượng tử ngụ ý rằng ý thức của chúng ta có thể tiếp tục tồn tại sau cái chết vật chất, tồn tại ở các dạng khác hoặc các thực tại thay thế.

Nguyên lý bất định của Heisenberg

Năm 1927, nhà vật lý người Đức Werner Heisenberg đã công bố Nguyên lý bất định Heisenberg, hay đơn giản là Nguyên lý bất định, phát biểu rằng không thể đo đồng thời cả động lượng và vị trí của một hạt. Ở một thời điểm nếu chúng ta quan sát và xác định được đúng vị trí của một hạt thì chúng ta không thể xác định được động lượng của hạt đó và ngược lại. Trong thế giới lượng tử, không có chuyện bạn nói rằng một điểm đang ở chính xác vị trí này và vận tốc được xác định là bao nhiêu. Nghe có vẻ nực cười, nhưng đây là kết quả được chứng minh bằng thực nghiệm và đã được thừa nhận rộng rãi trong khoa học và phần nào bám sát tôn giáo.

Cũng theo Heisenberg thì có lẽ chúng ta đang thực sự sống trong một thế giới không thật, một thế giới của các khả năng và rằng “Bản thân các nguyên tử hoặc hạt cơ bản là không có thật; chúng tạo thành một thế giới tiềm năng hoặc khả năng hơn là một trong những sự vật hoặc sự kiện.” Chúng ta biết rằng hạt cơ bản là thứ tạo nên các loại hạt khác và có phân tử, và có tế bào, và có sự sống và có não bộ để chúng ta nghĩ như tôi đang ngồi đánh máy đây chẳng hạn. Vậy cái gốc rễ của nó đã là bất định, là không thật thì có thể có gì là thật sau đó?

Những thách thức và tranh cãi về sự bất tử của lượng tử

Sự bất tử lượng tử là một khái niệm gây tranh cãi và suy đoán, và nhiều nhà khoa học phản đối. Các nhà phê bình chỉ ra rằng MWI chỉ là một cách giải thích của cơ học lượng tử và các cách giải thích khác không ủng hộ ý tưởng về vũ trụ song song hoặc sự bất tử lượng tử.

Hơn nữa, không có bằng chứng thực nghiệm trực tiếp nào về sự tồn tại của các vũ trụ song song hoặc sự tồn tại của ý thức sau cái chết. Cho đến khi bằng chứng như vậy được tìm thấy, khái niệm về sự bất tử lượng tử vẫn là một ý tưởng hấp dẫn nhưng chưa được chứng minh.

Giao lộ hấp dẫn của vật lý lượng tử và bản chất của thực tại

Tính Bất tử (không thể chết) theo vật lý lượng tử là một khái niệm hấp dẫn và kích thích tư duy, thách thức hiểu biết của chúng ta về sự sống, cái chết và bản chất của thực tại. Mặc dù ý tưởng về sự bất tử lượng tử vẫn là một chủ đề gây tranh cãi và suy đoán, nhưng nó làm nổi bật sự giao thoa hấp dẫn giữa cơ học lượng tử và ý thức.

Khi chúng ta tiếp tục khám phá những bí ẩn của lĩnh vực lượng tử và phát triển các lý thuyết và cách giải thích mới, chúng ta có thể khám phá ra những sự thật định hình lại hiểu biết của chúng ta về sự tồn tại và vũ trụ. Hiện tại, khái niệm về sự bất tử lượng tử đóng vai trò như một lời nhắc nhở về những khả năng vô hạn và sự phức tạp sâu sắc mà vũ trụ nắm giữ, mời gọi chúng ta suy ngẫm về bản chất của thực tại và vị trí của chúng ta trong đó.

Lời kết

Nếu bạn là một người theo chủ nghĩa duy vật hoặc duy tâm thuần túy thì chẳng có gì để bàn ở đây vì chủ nghĩa duy vật cho rằng sự vật có trước và người quan sát có sau, và rằng dù có là ai quan sát đi chăng nữa thì sự vật đó vẫn là sự vật đó, không thay đổi. Còn chủ nghĩa Duy tâm thì ngược lại cho rằng Tâm thức có trước và sự vật có sau. Tranh cãi về chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm chẳng khác gì tranh cãi rằng Vật lý cổ điển của Newton hay Vật lý lượng tử là đúng? Chúng ta, cuối cùng sẽ phải tìm ra một câu trả lời ở giữa hai khái niệm. Một mặt chúng ta cần tồn tại trong thế giới vật chất với sự thống trị của chủ nghĩa duy vật – có thực mới vực được đạo và vật lý cổ điển, nhờ đó chúng ta có xe cộ, máy móc phổ biến hiện nay… Một mặt chúng ta cần phải sống, tiến lên phía trước và hiểu về ý nghĩa của sự tồn tại, khám phá các chân trời khoa học mới, vũ trụ, các hành tinh, về sự sống và cái chết… Ở nơi đó, vật lý lượng tử, cùng với tính bất tử của nó lại trở thành một yếu tố dẫn dắt chủ đạo!

Càng tìm hiểu thêm về những điều như này, về khoa học, chúng ta lại càng thấy Trung Đạo của ngài Long Thọ quả thật là kim chỉ nam cho sự phát triển tư duy con người trong kỷ nguyên mới của con người. Tôi tin rằng đây là kỷ nguyên con người sẽ Tái phát minh ra những tiến bộ của các nền văn minh cổ xưa ẩn trong những lời dạy của các bậc giác ngộ. Chẳng hạn như.

Kinh thánh, John 17:11: “And now I am no more in the world, but these are in the world, and I come to thee. Holy Father, keep through thine own name those whom thou hast given me, that they may be one, as we are. “I have given them thy word; and the world hath hated them, because they are not of the world, even as I am not of the world.”

Tạm dịch: “Và bây giờ tôi không còn ở trên thế giới nữa, nhưng những người này ở trên thế giới, và tôi đến với bạn. Lạy Cha Chí Thánh, xin gìn giữ nhân danh Cha những người Cha đã ban cho con, để họ nên một như chúng ta. “Tôi đã hứa với họ; và thế gian ghét họ, vì họ không thuộc về thế gian, cũng như tôi không thuộc về thế gian.”

Nói ngắn gọn là một lời khuyên “To be in the world but not of the world”, có thể hiểu là “Sống trên thế gian này nhưng không thuộc về thế gian”

Còn trong Phật giáo thì có câu “Phật pháp bất ly thế gian, Không lìa thế gian mà có giác ngộ” đó mới thật là chân giác ngộ của Phật giáo.

Ở một khía cạnh nào đó sự sống là hữu hạn, nhưng cũng giống như cơ học cổ điển, chỉ đúng là phận Dụng. Còn ở khía cạnh lớn hơn, bao trùm không gian và thời gian, chúng ta đều bất tử và không thể “chết”. Khía cạnh này, mang lại không ít dũng khí cho con người khi sống, nhưng cũng là vấn đề của không ít tâm hồn yếu đuối chỉ mong muốn kết thúc gánh nặng sớm!

Bài viết Liệu chúng ta có thể chết và Tính bất khả hoại theo vật lý lượng tử đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Nghĩa NB.